Historical figures
You can help the project by writing an article.
Contents
 Rome |
 Greece |
 Barbarians |
 Carthage |
Rome
https://pl.wikipedia.org/wiki/Pentera Pentera Pentera – typ okrętu używanego w starożytności przez Greków, Fenicjan, a w okresie od wojen punickich, także przez Rzymian. Był bardzo podobny do triremy, lecz znacznie od niej większy. Jego wyporność wynosiła około 300 ton. Pentera była wyposażona w dwa maszty ustawione na dziobie ukośnie i posiadała ożaglowanie rejowe. Załoga składała się z 300 wioślarzy i 200 żołnierzy. Przeważnie jedno wiosło było obsługiwane przez pięciu wioślarzy. Na uzbrojenie pentery składały się balisty i katapulty.
Rzymskie quinqueremy wzorowane były na kartagińskich piątkach i zostały masowo użyte w I wojnie punickiej. Przybliżone dane techniczne:
Długość – 37 m Szerokość – 4 m Zanurzenie – 1,4 m Załoga: Wioślarze: górny rząd – 112 środkowy – 108 dolny – 50 Marynarze – 30 Piechota morska: w czasie pokoju – 40 w czasie wojny – 120 Pentera - Bibliografia John Warry: Warfare in the Classical World, Barnes & Noble Books, New York 1980, ISBN 1-56619-463-6 Encyklopedia techniki wojskowej, wyd. MON 1987 Trirema
Model rzymskiej triremy Trirema – rzymski okręt trzyrzędowy o napędzie żaglowo-wiosłowym, przy czym w bitwie żagiel nie był używany. Wzorowany był na greckiej trierze.
W czasie bitwy okręty próbowały zniszczyć się nawzajem taranami lub poprzez przerzucanie na pokłady okrętów nieprzyjaciela kruków (pomostów bojowych), po których przechodzili żołnierze dokonując abordażu.
Zobacz też triera
Greece
Triera
Olimpias - rekonstrukcja ateńskiej triery Triera (gr. Τριήρεις triēreis) – trójrzędowiec, starogrecka galera z trzema rzędami wioseł, początkowo wiosłowa, a następnie żaglowo-wiosłowa, zwana triremą (łac. trireme) przez Rzymian, także przez część historyków współczesnych. Przyjmuje się, że triery zaczęły powstawać w połowie VII wieku p.n.e. Można wskazać chronologicznie i konstrukcyjnie, że grecka triera była poprzedniczką okrętów rzymskich. Była bardzo zwrotna. Triery mogły mieć 38–41 m długości i 3–5 m szerokości, zanurzenie do 1,9 m, wyporność 70-90 ton, prędkość: do 9 węzłów przy pomocy wioseł; 12 węzłów z pomocą żagli; 6 węzłów - prędkość podróżna, z podziałem załogi na dwie wachty. Dziób chroniony był przez ciężki, zazwyczaj okuty brązem taran, stanowiący główną broń triery.
Załogę okrętu stanowiło 170 wioślarzy, 13 marynarzy, sternik, dowódca (zwany trierarchą) i czterech jego pomocników oraz muzyk, który grając na aulosie podawał rytm wioślarzom. Na trierze było zazwyczaj około 10 hoplitów (w warunkach bojowych maksymalnie 40) i 4-5 łuczników. Wioślarze rozsadzeni byli następująco: górny rząd (thranite) - 31, rząd środkowy (zygite) - 27 i dolny (thalamite) - 27, a więc 85 przy każdej z burt. Wszyscy członkowie załogi okrętów greckich byli ludźmi wolnymi, przy czym wioślarze wywodzili się z najuboższych warstw społeczeństwa, nigdy natomiast nie służyli pod przymusem.
Schemat szyku obronnego kyklos Taktyka okrętu wiosłowego tamtych czasów sprowadzała się do taranowania lub abordażu. W jej ramach wyróżniano trzy podstawowe manewry - periplus (manewr czołowy na burtę nieprzyjaciela, zakończony taranowaniem), diekplus (manewr liniowy, polegający na frontalnym przełamywaniu szyku floty nieprzyjaciela wraz z łamaniem wioseł i abordażem) oraz kyklos (pozycja defensywna, kołowa). Przed bitwą zwijano żagiel, maszt składano i chowano pod pokład. Tam też kryli się do ostatniej chwili gotowi do ewentualnego abordażu hoplici i strzelcy. Na zewnątrz za specjalnymi zasłonami znajdowali się jedynie dowódca, jego pomocnicy i sternicy.
Triery greckie były (w porównaniu z okrętami fenickimi czy perskimi) bardzo niskie, a więc (w bitwie) bardziej odporne na boczny wiatr. Dzięki istotnym różnicom konstrukcyjnym, kadłuby ateńskich trier lepiej zachowywały się też na fali i podczas zwarć z kadłubami okrętów przeciwników. Jeśli nie można było dokonać abordażu ani staranować przeciwnika, kapitan triery mógł spróbować jeszcze jednej techniki: rozpędzał się kontrkursem tak, by prawie otrzeć się o burtę wrogiego okrętu. W ostatniej chwili wioślarze chowali swe wiosła pod pokład i triera łamała wiosła przeciwnika, czyniąc go niezdolnym do dalszej walki.
Z udziałem badaczy z zagranicy w roku 1987 r. grecka marynarka wojenna dokonała rekonstrukcji ateńskiej triery. Pentekontera
Model pentekontery z V w. p.n.e. Pentekontera (stgr. πεντηκόντορος pentēkónteros) – starogrecki statek wiosłowo-żaglowy, odmiana monery. Długość jego wynosiła zazwyczaj 20-30 m, szerokość 2-4 m, zanurzenie ok. 1 m. Kadłub statku wykonywano zwykle z drewna sosnowego, na które w celu uszczelnienia naciągano skórę. Łódź wyposażona była w maszt i prostokątny żagiel rejowy, które podczas ataku składano dla poprawy manewrowania. Dziób statku zaopatrzony był w embolos (gr. εμβολος) - drewniany taran, czasem okuty grotem z brązu, umieszczony na linii wodnej oraz proembolos (gr. προεμβολος) - umieszczony powyżej drugi, mniejszy taran pomocniczy. Okręt zabierał do 80 żołnierzy, z których 50 stanowiło trzon załogi i zajmowało pojedynczo miejsca przy wiosłach (nazwa okrętu oznacza „pięćdziesięciowiosłowiec”). Stanowisko dowódcy znajdowało się na rufie. Prędkość pentenkontery nie przekraczała 6 węzłów, a wyporność wahała się od 40 do 50 ton.
Używana w Grecji, zwłaszcza w epoce późnoarchaicznej. W epoce klasycznej wyparta przez trierę.
